To na Placu Zamkowym odbywały się ważne dla całej Polski manifestacje i światowej rangi przemówienia. Położony na skraju Starego Miasta, zaraz u wylotu Traktu Królewskiego, przyciąga rzesze turystów i mieszkańców. Plac Zamkowy był i nadal jest świadkiem wielu ważnych, a czasem dramatycznych wydarzeń. Wraz ze Starym Miastem Plac Zamkowy został wpisany na Listę Unesco.
Położenie i powstanie Placu Zamkowego w Warszawie
Plac Zamkowy jest to plac położony w Śródmieściu Warszawy, pomiędzy wylotami ulic: Krakowskie Przedmieście, Podwale, Senatorska i Świętojańska. Wytyczono go według projektu Jakuba Kubickiego w latach 1818-1821. Po zniszczeniach 1939 i 1944 roku Plac odbudowano w latach 1949-1958 w jednolitym stylu architektonicznym.
W 1908 roku z Placu Zamkowego odjechały pierwsze warszawskie tramwaje, w roku 1949 został on połączony schodami ruchomymi z nowo powstałą Trasą W-Z. Zarówno przebiegający pod Placem Zamkowym tunel Trasy W-Z, jak i jej wiadukt, prowadzący do mostu Śląsko-Dąbrowskiego, powstały w miejscu zniszczonego w czasie wojny wiaduktu Pancera.
Czerwona kostka wtopiona w bruk Placu Zamkowego wytycza linię dawnych murów obronnych miasta, których resztki odkryto podczas badań archeologicznych w późnych latach siedemdziesiątych. Plac otoczony jest przez liczne kamienice, a w jednej z nich znajduje się obecnie Pałac Ślubów. Na niektórych kamienicach zawisły pamiątkowe tablice, jak na przykład Tablica upamiętniająca Adama Jarzębskiego na ścianie kamienicy przy pl. Zamkowym 15/19 czy Tablica upamiętniająca Jana Zachwatowicza na kamienicy przy pl. Zamkowym 1/13.
Zamek Królewski na Placu Zamkowym
We wschodniej części placu znajduje się ważny obiekt Unesco, zrekonstruowany po wojnie Zamek Królewski – rezydencja książąt mazowieckich oraz królów Polski. Został on wysadzony przez Niemców w roku 1944, w trakcie II wojny światowej. W latach 1971-84 podjęto się jego rekonstrukcji, po czym udostępniono turystom jako muzeum Rezydencja Królów I Rzeczypospolitej.
Zwiedzając wnętrza można zobaczyć sale królewskie i sale sejmowe stworzone dla króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Największe wrażenie robi Sala Tronowa, cała w czerwonym aksamicie i złotej dekoracji. Nie można też pominąć Sali Rycerskiej i Sali Balowej z największym w Polsce plafonem. Wśród stałych ekspozycji znajdują się:
- galeria Malarstwa, Rzeźby i Sztuki Zdobniczej,
- multimedialna wystawa „Zniszczenie i odbudowa Zamku”,
- wystawa księcia Józefa w pałacu Pod Blachą,
- gabinet numizmatyczny,
- kolekcja Kobierców Wschodnich.
Od strony Wisły rozciągają się rozległe i piękne ogrody Zamku Królewskiego. Kształtowane przez wiele wieków zachowały charakterystyczne elementy dla poszczególnych epok. Ich rekonstrukcję prowadzi się od roku 1991.
Ogrody rozplanowane są na trzech poziomach: najwyższy to geometryczny z epoki dynastii Wazów, środkowy umiejscowiony jest nad Arkadami Kubickiego – wiszący ogród z XIX wieku i trzeci – geometryczny układ z lat międzywojennych.
Kolumna Zygmunta i Dzwonnicą
Uwagę przyciąga wyróżniająca się i górująca nad placem, stanowiąca symbol Warszawy, Kolumna Zygmunta III Wazy z 1644 roku. Jej imponująca wielkość – 8,5 metra – eksponuje wykonaną z brązu rzeźbę króla (2,75 m) w interesującej, archaizowanej zbroi. Wysokość całej kolumny z cokołem wynosi aż 22 metry. Kolumnę zrekonstruowano w latach 1948-49 i ustawiono na niej uratowaną w trakcie wojny rzeźbę. Trzon kolumny wykonano z granitu strzegomskiego.
Przy Placu Zamkowym podziwiać też można klasycystyczną dzwonnicę kościoła Św. Anny, a także rozciągającą się z urządzonego na jej szczycie tarasu widokowego,panoramę miasta
To tutaj dokładnie rozpoczyna się Trakt Królewski wiodący spod Zamku na południe, w kierunku Łazienek i Wilanowa.
Rozrywka na Placu Zamkowym w Warszawie
Na turystów pragnących przenieść się w dawne czasy, na Placu Zamkowym czekają dorożki, a także (w sezonie letnim) kolejka staromiejska i riksze. Miejsce to jest jednak przede wszystkim areną licznych wydarzeń kulturalnych Warszawy.
Odbywają się tam duże koncerty, manifestacje, wystawy plenerowe, festyny i imprezy okolicznościowe, na przykład coroczne witanie Nowego Roku. W czasie ważnych wydarzeń sportowych Plac Zamkowy oferuje możliwość oglądania ich na dużych telebimach rozmieszczonych wokół terenu.
